Thursday, June 12, 2008

Хэрвээ бидэнд боломж байсан бол...

Монголчууд ер нь их атаархуу хүмүүс юм гэнэ. Тэгсэн нээрээ тийм ч юм уу гээд харсан чинь энэ Америк кинонууд чинь бүгд л бас л атаархснаасаа болоод хүн алаад байхын. (Би ямар гадагшаа гарч үзсэн биш яаж мэдхэв. Богд уулнаас цаана Төв аймаг, Дундговь, Дорногвь, Замын-Үүд байгааг л мэдэх юм чинь) Олон аавын охид, хөвгүүд бүгд л гадаадад гарч сурахыг хүснэ. Харин тэдний энэ хүсэл бол зүгээр мөрөөдөл. Арван жилд байхдаа аав, ээжийгээ баян мэт төсөөлж тэнд ч сурна, энд сурна гэж аашилна. Харин ямар түвшинд амьдарч байгаагаа мэдсэн хэн нэгэн нь хэзээ ч дахин сэргэхгүйгээр амьдралын хүнд хэсэгрүү шумбан орох юм. Би хааяа бодох юм үгүй ээ энэ Америкчууд ер нь гадагшаа гарч сурахыг хүсдэг юм болов уу гэж. Тэгсэн арай л биш юм аа. Ёстой тийм ойголт байхгүй юм. Учир нь тэд бүгд дэлхийн жишиг боловсролын тогтолцоотой улсад суралцдаг юм байна. Би энэ үгээр Монгол муу байна гэх гээд байгаа юм биш шүү. (Тэгээд уншчихаад л сүржигнээд уурлаад байв. Би ч гэсэн Монголын бүтээгдэхүүн) Нээрээ арга ч үгүй юм даа. Юу ч бодхов дээ. Харин бидний жижиг орны иргэд л тэр сургуулиудын давуу талуудыг их олж харсан байдаг юм байна. Дээр нь юм үзэж нүд тайлах гэсэн хүсэлдээ хөтлөгдөж мөрөөдөх юм. Даанч бид бүгдээрээ очиж сурч чадахгүй нь харамсалтай. Саяхан би нэг таньдаг хүнтэйгээ чатлаж байсан чинь намайг хэмх доош нь хийсэн. Учир нь намайг юм үзэж нүд тайлаагүй Монголд боловсрол эзэмшчихээд олон юм ярилаа гэж. Үгүй ээ. Сонин юм аа. Яагаад заавал гадаадад сурсан нь шинээр сэтгэдэг, гадаадад сурсан нь өндөр цалин авдаг гэсэн ойлголт нийгэмд байна. аа.
Би бол хэзээ ч санал нийлэхгүй юм байна билээ. Гэхдээ би нэг их юм мэдэхгүй гэдгээ бол сайн мэднэ. Харин надад нэг асуулт тэр үед төрж байлаа. Нээрээ олон улсаар аялаагүй, тэнд сураагүй хүн ч яаж ч их зүйл хийхэв дээ гэж бодож байлаа. Харин дараа нь бодоод байсан чинь арай л биш юм аа. Тэр их мэдэгчид тэгээд яагаад эх орондоо ирэхгүй, ирхээрээ мяалаад буцаад байгаа юм бэ? Тэр олон сурч ажиллаж байгаа олон залуусын дотор жинхэнэ өөрийнхөө хүчээр явж байгаа нь олон. Бас татвар төлөгчдийн мөнгөөр жаргадаг нь олон. Өөрөө гүрийж байгаад явсан нь хагас жил сураад амьдрахын эрхэнд хар ажил хийнэ. Дотроо бол за нэг жил ажиллаад суръя гэж хүснэ. Харин нэг мэдхэд таван жил өнгөрсөн байна. Үгүй яахав ямар ч л гэсэн bullshit-тэйгээ л болно. Монголд байгаа аав, ээж, ах, эгч нар нь бүгд л их зүйл бодож сууна. Аа яа яа.
Татвар төлөгчдийн мөнгөөр тоглогчид бол харин ч нэг үзүүлээд өгнө штээ. Сурна ч гэж. Сайн сурдаг гэжээлээ хэ хэ. Ёстой сайн суралцдаг гэжээлээ. хэ хэ. Миний нэг танил байдаг юм. Аав нь гэнэт л баяжсан. 2000 онд. Ху намын гишүүн байсан. Одоо ч баян л даа. Хүү нь тэгсэн Америк явсан. 4 жил явсан даа. Ирээд одоо тоноглосон машин унаад л хамгийн хортой, үнэтэй тамхи татаад л явж байх юм. Хааяа уулзахаар ичдэг юм уу яадаг юм учир нь ойлгогдохгүй олон төсөл ярина. Бодвол мундаг л ажил байх. Би ямар мэдэх биш дээ. Хэ хэ.
Жинхэнээрээ сайн сураад төгсөж байгаа олон залуус байна. Харин тэд энэ орондоо ирээд ажиллахад өөртөө оруулсан тэр хөрөнгө оруулалтаа нөхөх гэж мөн ч олон жил гүрийнэ. Ингэсээр байтал нөгөө нэг сайхан эрч нь буурах нь даанч харамсмаар. Ингээд л бусдын л адил шар нар, бор өдрийг өнгөрөөх юм даа.
Үгүй ээ эргээд нэг харлаа. Би өөрийнхөө бичсэн хэсгийг. Болох юм нэгийг ч бичээгүй байх юм. Би дандаа яахлаараа өөдрөг бус юм бичдэг болчихвоо. Хэсэг бодлоо. Болохгүй л байна гэсэн үг юм уу даа. Нийгэм нь тэр чигтээ. Бидэнд хэрвээ бусадтай ижил дуртай улсдаа очоод сурчихдаг санхүүгийн боломж байсан бол юу гэж ч ийм байхав дээ. Ядаж байхад мөнгө нь байхад хардаад виз өгөхгүй, харин мөнгөгүй болхоор санхүүгийн асуудалтай гээд гарахгүй. Ёстой л нөгөө дээшээ тэнгэр хол, доошоо газар хатуу л болох юм даа.
Би үзэн ядаж байна. Бусдын жишгээр амьдармаар байна. Яагаад бид гэртээ идэх хоолгүй байж байгаа хэдийгээ баранд барж архинд өгдөг. Яагаад бид хэлэх цагт нь хэлэхгүй хэрнээ зөвхөн уухлаараа л цээжээ дэлддэг юм бэ? Яагаад бид нийгмийнхээ амьдралд идэвхгүй хэрэглэгчид болж хувирваа.
Баялаг бүтээдгээрээ омогшдог баян монголын баян иргэн байж болохгүй байгаа юм бэ?
Жич: Өөрийнхөө хөдөлмөрөөр үр хүүхдээ сургаж байгаа аав, ээжүүдийн хүүхдүүдэд энэ бичлэг хамаарахгүй болно. Харин луйварчдын хүүхдүүдэд бол хамаарана.
JD (Найруулаггүй тэмдэглэл)

2 comments:

Anonymous said...

Xun yxaantai l baix estoi! chinii bodol neg talaaraa byryy baina. Xun bolgoniig neg xuneer tusuulj adiltgaj boloxgui shuu. Bayan ailiin xuuxed bur tiim teneg yxaangui, syrch chadaxgui gej bitgii bodooroi. Manai ger bul uchnuun yumiig tyylj baij uuriin chadlaaraa saixan amidral zoxioson. ter ued bi jooxon baisan. jooxon ch gej dee 10 angid baisan. bi eej aav xoer mani saixan amidraxiin tyld yaj xulsuu gartal xudulmurluj baisniig sain sanaj baina. tuunees xoish bi eej aaviinxaa olson mungiig xamaagui zarxaa bolison.bi xedii goe yum avie gej xussen ch eej aaviinxaa ter olson mungiig tiim yumand zaraxguie gej shiidsen. Engeed shydraga xudulmurluj olson yum xund naalddag gej unen. Odoo eej aav xoer mani xuuxduudee xurungu oryylalt xiigeed syyj baigaa.bid gadaadad syrch baigaa.mongldoo ix syrgyylia tussun. odoo masteraa EUd xiij baina. Bi end ireed mongoliinxoo talaar uchnuun medeegui zuilee medej avsan.bi bysad xuuxduud shig arxi,tamxi xergeleed yavdaggui eej aaviin yavyylsan mungiig bi xoolondoo, nom, syrax bichigdee zartsyyldag. Bolomjiin ailiin xuuuxed geed zygaa tsengel xuudguie.udruus udurt mongoloo syrtalchilj mongoldoo sanaa zovdog negen oxin. Getel mongolchyydiin bodol mani xet bogino yum shig sanagdax yum zugeer l xen negnii amiig dagyylaad l ene ni iim ter ni tiim l gej yaridag.yag unen boditoor bol xechneen bolomjiin ailiin xuuxed bailaa ged bid uuriin xucheer yavj baigaa gedgiig xelchie.endeesee yumaa sain syrchaad mongoldoo ochij mongoloo xugjuulne. End eljireed syyna gej ogt xeleguie bas bodoj baigagui shuu.Bitgii neg xuneer bysdiig jishij baigaarai.amjilt xusie. Gadad syrdag ouytan

Anonymous said...

Ж-н бичсэнийг уншаад бүрэн ойлгож чадаагүй байж сэтгэгдэл бичсэн юм шиг байна, бас Европт магистраа хамгаалахдаа ээж аав 2 нь мөнгө явуулж байгааг өөрөө болгоод гэж боддым байна